Chùa Ông, hay miếu Quan Đế, Thất Phủ Cổ Miếu là ngôi chùa Hoa tông nằm ở số 48 đường Đặng Đại Độ, thuộc phường Hiệp Hoà (xưa kia gọi là cù lao Phố), thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Ngôi chùa được xem là cơ sở tín ngưỡng đầu tiên của người Hoa trên vùng đất Nam bộ.
Chùa Ông ở cù lao Phố được khai tạo vào năm 1684, được xem là ngôi chùa của người Hoa đầu tiên ở xứ Nam Bộ vì chùa được tạo dựng sau 6 năm kể từ khi tướng quân Trần Thượng Xuyên dẫn đoàn người Hoa đến nước Đại Việt (cụ thể là vùng Bàn Lân, nay thuộc thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) xin thuần phục.
Ban đầu, ngôi miếu được gọi là miếu Quan Đế vì thờ Quan Thánh Đế Quân ( tự là Trương Sinh, tên thật là Quan Vũ, sau đổi thành Quan Vân Trường). Sau đó, miếu đổi tên thành Thất Phủ Cổ Miếu do được đóng góp thành lập từ 7 phủ người Hoa bấy giờ: Phúc Châu, Chương Châu, Tuyền Châu, Quảng Châu, Triều Châu, Quỳnh Châu, và Ninh Ba.
Ngoài thờ Quan Đế, chùa Ông cù lao Phố còn thờ Ngũ Hành Nương Nương, Quan Thế Âm Bồ Tát, Ngũ điện Diêm La Thiên Tử Bao (Bao Công), Thái Tuế Tinh Quân, Huyền Đàn Triệu Nguyên Soái, Thần Tài Âm Phủ, Bạch Vô Thường,…
Theo thông lệ hàng năm, lễ hội chùa Ông ở cù lao Phố được tổ chức vào ngày mồng 10 đến 13 tháng Giêng), thu hút rất đông đảo người dân trong và ngoài tỉnh tới chiêm bái, tham quan. Chùa Ông nằm hướng ra sông Đồng Nai (người dân gọi khu vực này là sông Hương Phước) với cầu Ghềnh ở trước mặt, là một cảnh quan đẹp mắt thanh bình không thể không ghé dành cho du khách khi đến với vùng cù lao Phố của Đồng Nai.
Ảnh: Nguyễn Thị Cẩm Vân
Cầu Ghềnh nơi xe lửa đi qua
Sông Hương Phước (một đoạn của sông Đồng Nai), nơi có cù lao Phố (nay là phường Hiệp Hòa, thành phố Biên Hòa) án ngữ.
*** Bài viết có sử dụng tư liệu được biên tập lại từ nhiều nguồn trên Internet.