Đền Vạn Kiếp là một trong những ngôi đền lớn và linh thiêng nằm ở số 102 đường Nguyễn Du, phường Tự An, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk.
Đền Vạn Kiếp được khởi công xây dựng vào năm 1960 bởi đạo nhân Nguyễn Đình Cả, nên người dân ở đây quen gọi là đền Ông Cảo. Đền được xây dựng để thờ Đức Thánh Trần Đại Vương và thông qua đạo Mẫu để con cháu đời sau luôn nhớ về dòng dõi Rồng – Tiên. Cái tên Vạn Kiếp có nghĩa là hàng nghìn năm, mang ý nghĩa trường tồn mãi mãi.
Mặt tiền đền Vạn Kiếp (đền Ông Cảo) ở thành phố Buôn Ma Thuột
Tín ngưỡng thờ Mẫu tại đền thờ Ông Cảo là tín ngưỡng đi theo sự sùng bái tự nhiên, bởi người Việt ta là dân tộc có nền nông nghiệp lúa nước, nên văn hóa thường gắn liền với tự nhiên, mang tính chất dài lâu bền chặt. Quan niệm của người Việt là hướng tới sự phồn thực, nặng tính chất nông nghiệp, nên thờ cúng chủ yếu là các bà, các mẹ, các mẫu.
Trước hết, đó là bà Trời, bà Đất, bà Nước – là những nữ thần cai quản các hiện tượng tự nhiên quan trọng nhất, gần gũi nhất đối với cuộc sống của người làm nông nghiệp lúa nước. Đây là ba vị thần có tầm ảnh hưởng rất lớn đến văn hóa mẫu hệ của người Việt. Trong dân gian, ba nữ thần này còn được thờ chung như một tam tài dưới dạng tín ngưỡng tam phủ với ba bà cai quản ba vùng Trời – Đất – Nước: Mẫu Thượng Thiên, Mẫu Thượng Ngàn, Mẫu Thoải (Mẫu Thủy).
Ngoài ra còn có tín ngưỡng thờ Bà Mây – Mưa – Sấm – Chớp, thờ thần không gian (Ngũ Hành), thờ thần thời gian (12 vị thần, còn gọi là 12 bà mụ). Đặc biệt, người Việt vốn có truyền thống “Uống nước, nhớ nguồn” nên thường thờ những người có công dựng nước và giữ nước, hình thành nên tín ngưỡng Tứ Phủ (Trời – Đất – Nước và con người).
Tại đền Ông Cảo, đền thờ Mẫu theo quan niệm tín ngưỡng Tứ Phủ. Hằng năm, vào mùa xuân và mùa thu, ở đền này đều có tổ chức lễ hội (gọi là giỗ bà, giỗ ông); bao gồm các hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian như: buổi hát chầu văn, hầu đồng tái hiện lại giai đoạn hào hùng của các vị thần thánh, tướng lĩnh…
Đền Ông Cảo được xây dựng theo lối kiến trúc của thời dựng nước trước đây, bao gồm cổng chính và khuôn viên bên trong, thờ theo thứ tự từ trong cùng đền ra ngoài và từ cao xuống thấp: Mẹ Âu Cơ Tam Tòa Thánh Mẫu – Quốc Tổ Hùng Vương; Cộng đồng Trần Triều Đức Hưng Đạo Đại Vương; Đức Vua Cha Ngọc Hoàng – Nam Tào Bắc Đẩu – Hội đồng Quan Lớn; Hộ pháp Tôn Miếu; Sơn Trang Tiên Động; Bà Trưng – Bà Triệu – Nhị Vị Vương Cô; Thủy Cung Công Chúa.
Con đường trước mặt ngôi đền
Cổng đền Vạn Kiếp Buôn Ma Thuột nhìn từ bên trong
Sân đền
Bài trí thờ tự bên trong đền
*** Bài viết có sử dụng tư liệu được tổng hợp và biên tập lại từ nhiều nguồn trên Internet, mang giá trị tham khảo.